ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ (ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΡΟΣ)
• Ἡ Πίστη ὡς προϋπόθεση γιά το Βάπτισμα
1) «Ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς σωθήσεται» (Μάρκ. 16, 16) Εἶναι ὁ λόγος γιά τον ὁποῖο ὁ ὑποψήφιος πρῶτα λέει το σύμβολο της πίστεως καί μετά εἰσέρχεται εἰς την κολυμβήθρα.
2) «Τί μέ δεῖ ποιειν ἴνα σωθῶ; οἱ δέ εἶπον· πίστευσον ἐπί τον Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, καί σωθηση...καί ἐβαπτίσθη αὐτός καί οἱ αὐτοῦ πάντες» (Πράξεις 16,30-33)
• Εἶναι ἀναγκαῖο γιά τη σωτηρία καί εἰσάγει τον πιστό εἰς την ἐκκλησία.
1) «ἀπεκρίθη Ἰησοῦς ἀμήν ἀμήν λέγω σόι, ἐάν μή τίς γεννηθῆ ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς την βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». (Ιωαν. 3, 5)
2) «ὅσοι γάρ εἰς Χρίστον ἐβαπτίσθητε, Χρίστον ἐνεδύσασθε». (Γαλατ. 3, 27)
3) «εἰ τίς μή λάβοι το Βάπτισμα, σωτηρίαν οὐκ ἔχει» (Κυρίλ. Ιεροσολ. κατηχ. 3, 10)
4) «μηδείς φαγέτω μηδέ πιέτω ἀπό της εὐχαριστίας ὑμῶν, ἀλλ' οἱ βαπτισθέντες εἰς το ὄνομα του Κυρίου» (Διδαχή 9, 5)
5) «τοῖς ούπο βεβαπτισμενοις οὐκ ενοικεί το Ἅγιον Πνεῦμα»(Κύρ. Αλεξ.εἰς Ιω20,17)
• Ὁ Νηπιοβαπτισμός ἐν τη Ἐκκλησία.
Ἐπειδή το Βάπτισμα εἶναι ἀπαραίτητο διά την εἴσοδο εἰς την Ἐκκλησία καί ἐπειδή ἐκτός της Ἐκκλησίας δέν ὑπάρχει σωτηρία, ἀπό των πρώτων χριστιανικῶν χρόνων βαπτίζονται καί νήπια διά νά μήν πεθάνουν ἀβάπτιστα. Ἤδη κατά την ἀποστολική παράδοση ἔχουμε ἐμμέσους ἐνδείξεις περί βαπτίσεως μικρῶν την ἡλικία ἀτόμων. Ἡ Καινή Διαθήκη ὁμιλεῖ περί βαπτίσεως ὁλόκληρων οἴκων. Οὕτως ἐβαπτίσθησαν ἡ Λυδία «καί ὁ οἶκος αὐτῆς» (Πράξ. 16, 15), ὁ δεσμοφύλαξ των Φιλίππων «καί οἱ αὐτοῦ πάντες» (Πραξ. 16, 33) καί «ὁ Στεφανά οἶκος» (Ἄ Κορινθ. 1, 16).
• Θεία Σύσταση
Ἡ παράδοση του μυστηρίου του Βαπτίσματος ἔγινε ἀπό τον ἴδιο τον Κύριο, μετά την Ἀνάσταση, εἰς τους μαθητάς μέ τους ἱδρυτικούς λόγους: «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς το ὄνομα του Πατρός καί του Υἱοῦ καί του Ἁγίου Πνεύματος» (Ματθ. 28, 19)
• Αἰσθητά σημεῖα
α) το νερό, β) ἡ τριττή κατάδυση στό νερό καί γ) οἱ λόγοι του ἱερέως «βαπτίζεται ὁ δοῦλος του Θεοῦ…» καί οἱ εὐχές.
• Ἡ Μεταδιδόμενη Θεία Χάρις
Ἡ μεταδιδομένη Θεία Χάρις 1) ἀπαλλάσσει τον ἄνθρωπο ἀπό την προπατορική ἁμαρτία καί ἀπό τίς προσωπικές μέχρι τη Βάπτιση ἁμαρτίες. (Πράξ.2, 38) καί 2)ἀναγεννᾶ, δικαιώνει καί σώζει αὐτόν. (Μάρκ. 16, 16 καί Τίτος 3, 5-7). Διά του Βαπτίσματος ἐξαφανίζεται τό σῶμα τῆς ἁμαρτίας. Τό μόνο πού παραμένει εἶναι ἡ ροπή (αἰτία) πρός ἁμαρτία. Ἡ ροπή αὐτή δέν εἶναι ἁμαρτία, ὅμως κινεῖ τον ἄνθρωπο πρός ἁμαρτία. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος διά του Βαπτίσματος ἐνδύεται την ἀπαστράπτουσαν προπτωτική της δόξης στολή.
• Συμβολισμοί
1) κολυμβήθρα: ἡ πνευματική μήτρα πού ἀναγεννᾶ τον ἄνθρωπο.2) ὕδωρ: σύμβολο ὄχι μόνο της σωματικῆς ἀλλά καί της ψυχικῆς καθάρσεως «ὕδωρ ἁγιασμοῦ». 3) γύμνωση: συμβολίζει τη γύμνωση τοῦ Χριστοῦ στό Σταυρό καί την προπτωτική ζωή τῶν πρωτοπλάστων ἐν τῶ Παραδείσῳ. 4) ἔλαιον: δηλώνει α) τον εγκεντρισμόν τοῦ ἀνθρώπου ἀπό αγριελαία εἰς καλλιελαία, β) ὅτι κλαρί ἐλιᾶς ἔφερε στήν κιβωτό τοῦ Νῶε το περιστέρι καί γ) το ξεγλίστρημα ἀπό τίς παγίδες (μεθοδίες) τοῦ διαβόλου. 5)τρεῖς καταδύσεις : ἡ τριήμερος ταφή καί ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ «συνταφέντες διά τοῦ Βαπτίσματος». 6) τριχοκουρία: ὁ ανακαινίσμος τοῦ ἀνθρώπου. 7) τα λευκά ἐνδύματα: σύμβολα της καθαρότητας. 8) ἡ λαμπάδα: ἡ φωτεινή ζωή τοῦ χριστιανοῦ. 9) ὁ Σταυρός: ὅτι ὅπως ὁ Χριστός ἔτσι καί ὁ νεοφώτιστος θά σηκώσει τόν δικό του Σταυρό στή νέα ζωή.
• Εκτακται μορφαί Βαπτίσματος
1) Βάπτισμα του μαρτυρίου ἤ Βάπτισμα αἵματος. «ὥσπερ οἱ βαπτιζόμενοι τοῖς ύδασιν, οὕτως καί οἱ μαρτυροῦντες τῶ ἱδίω λούονται αἵματι» (Ιωαν. Χρυσοστ. PG 50, 522) καί 2) Βάπτισμα ἀνάγκης πού γίνεται ἀπό λαϊκό ὀρθόδοξο (ἄνδρα ἤ γυναίκα) καί εἶναι α) το αεροβάπτισμα γιά νεογέννητο παιδί καί β) το κλινικό Βάπτισμα γιά ἀσθενεῖς πού κινδυνεύουν νά πεθάνουν (ἐπιχέουν ὕδωρ).
από το κατηχητικό των ενηλίκων Δευτέρα 29-10-2012
